H u u r d e r s o n d e r z o e k 2 0 2 5
Een korte weergave van de uitkomsten
In juni 2025 heeft SKAR een enquête onder huurders uitgezet, om meer inzicht te krijgen in wat er goed gaat en waar ruimte is voor verbetering.
Vooraf:
De enquête is uitgezet onder 765 huurders. De enquête stond een maand open, van juni tot juli 2025. We hebben reactie uit 34 van de 42 panden. Van hen hebben 107 huurders de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons 14% – net genoeg om als representatief aangemerkt te worden, en het helpt SKAR om uit de resultaten een aantal conclusies te trekken. Dertig procent heeft aangegeven dat SKAR hen persoonlijk mag benaderen voor een verdiepend gesprek – dat vinden we een hoog aantal. Die gesprekken zijn deels al gevoerd.
Er waren 28 vragen met een gesloten antwoord (respondenten kon hier als antwoord kiezen tussen antwoorden van ‘zeer mee eens’ tot ‘zeer mee oneens’). Deze antwoorden zijn geanalyseerd en omgezet in grafieken.
Er waren 14 vragen waar ook de optie was om een toelichting te geven. Dit levert kwalitatieve antwoorden op, die helpen bij het duiden van de antwoorden.
Op deze pagina worden de uitkomsten weergegeven.
Waardering voor SKAR, de gebouwen en de eigen ruimte
Op de stellingen over de waardering voor waar men huurt, de eigen ruimte en SKAR antwoordt 52% positief tot zeer positief, 31% staat er neutraal in, en 17% geeft een negatieve waardering.
De drie belangrijkste redenen om bij SKAR te huren zijn betaalbaarheid, zekerheid, en, dat is opmerkelijk, een goede locatie .
Waardering voor de plek
Als we dit opsplitsen in waardering voor de plek, waardering voor SKAR en waardering voor het onderhoud komt er meer kleur in de gegevens, en dus meer informatie.
Driekwart van de huurders is tevreden tot zeer tevreden over hun atelier en het gebouw en kan er goed werken. Een deel staat er neutraal in (15%) en tien procent is niet tevreden met de plek.
De ligging en de geschiktheid voor het werk vallen positief op. Over de uitstraling van het pand zijn de meeste mensen tevreden (55% waardeert dit positief, 20% negatief).
Waardering voor SKAR
We hebben ook gevraagd naar hoe huurders SKAR als organisatie waarderen. Dat levert een gemengder beeld op. Het aantal dat neutraal oordeelt is vrij hoog (tussen de 30% en 50%). Daarnaast oordeelt 32% tot 48% positief en 5% tot 30% is niet positief.
Waardering voor de gebouwen en het onderhoud
Als het gaat over het onderhoud en de uitstraling van het pand waar respondenten huren, oordeelt 40% positief, 34% neutraal en 26% negatief.
Gaat het primair over de staat van onderhoud van het gebouw, dan daalt de waardering: 33% vindt het voldoende, 34% staat er neutraal in, en 33% vindt het onvoldoende.
Voor veel huurders is duidelijk wanneer ze zelf verantwoordelijk zijn voor onderhoud, toch is het voor ruim een kwart van de huurders niet duidelijk. En bij de afhandeling van vragen vindt 34% dat ze niet goed op de hoogte gehouden, tegen 29% dat daar wel tevreden over is (en 37% dat daar neutraal in staat).
Voor bijna 50% is het duidelijk hoe ze ook buiten kantoortijden bij storingen geholpen kunnen worden.
Waardering voor de communicatie
Over de communicatie antwoorden de respondenten 37% positief en 40% neutraal. Bijna een kwart is er niet positief over. Over de helderheid van de website is men voornamelijk tevreden, maar als het gaat over de duidelijkheid van de communicatie als geheel neemt de waardering af: respectievelijk 37% en 32% oordelen positief of neutraal, 30% vindt de communicatie niet duidelijk genoeg.
Over de toon van de communicatie zegt 31% dat die betrokken is, voor 15% is de toon afstandelijk.
Op de vraag hoe lang ze moeten wachten op een antwoord geeft 62% aan binnen een week antwoord te krijgen.
De gemeenschap/community
Bij stellingen over medehuurders en een eventuele community reageert 35% tot 47% neutraal. Nog geen 30% vindt dat er sprake is van een actieve gemeenschap in het pand waar ze huren. Toch vindt 35% het belangrijk om zich in te zetten voor een gemeenschap in het pand, en ongeveer hetzelfde percentage zou willen dat SKAR hierin ondersteunt.
Op de vraag of er behoefte is aan een ruimte die voor gemeenschappelijke doeleinden ingezet kan worden, zegt ruim 45% daar niet positief in te staan.
Energie en verduurzaming
Voor de meeste huurders is de energierekening een bron van zorg. Een ruime meerderheid wil betrokken worden bij de maatregelen die worden genomen, en bijna evenveel willen er zelf aan bijdragen.
Op de vraag of men bereid is daar meer voor te betalen aan huur antwoordt 55% negatief. 45% van de respondenten is er wel toe bereid, tot ongeveer € 2 per vierkante meter per maand.
Waar is de meeste ruimte voor verbetering?
De respondenten zien ruimte voor verbetering. Dat gaat vooral over onderhoud en over helderheid rondom kosten (met name in de afrekening van servicekosten). Daarnaast vindt ruim de helft dat op het thema van verduurzaming verbetering mogelijk is, evenals op de communicatie met huurders.
Wat schrijven huurders?
Hieronder staat een aantal citaten van huurders, waarin ze SKAR advies geven:
Over onderhoud en communicatie
- “Maak één persoon/medewerker vast contactpersoon van een pand, zodat die het gezicht wordt vanuit SKAR en collega’s vanuit de organisatie erbij kan betrekken indien dit gewenst is. Nu voelt het best versnipperd. Ook is het fijn als er een vraag wordt gesteld, dat er dan ook opvolging op is. Zaken blijven nu te lang liggen, terugkoppeling wordt niet altijd gegeven, het overzicht ontbreekt en daarmee voelt het alsof de betrokkenheid er niet (altijd) is.”
- “Dat jullie iemand permanent aannemen die loodgieter, electriciën, klusjesman e.d. kwaliteiten bezit – allemaal in 1 is zegmaar. Een huismeester voor alle panden. Die weet wat er speelt en zelf super handig is.”
- “Een beter volgsysteem daar waar het gaat om onderhoud, nu is het te vaak onduidelijk wie wat en wanneer heeft gedaan. Of een vraag wel overgekomen is, want vaak blijft een klacht hangen, dan gebeurt er niets.”
- “Denk aan een contactpersoon tussen pand en aannemer / uitvoerder wanneer er iets gerepareerd moet. Alleen zó kunnen we nagaan wat is gedaan (en wanneer) en of het goed is gedaan.”
- “klus en energieteams , met kunstenaars die ervoor worden betaald, in de panden oprichten, of uitwisselen, zodat via hen de kunstenaars zelf betrokken en geïnformeerd zijn.”
Over de panden
- “Meer mogelijkheden voor andere creatieve vormen als dans en theater.”
- “Het bezitten van een geschikte ruimte in een ateliergebouw voor het creëren van exposities, zou de mogelijkheid kunnen bewerkstelligen om geïnteresseerden aan te trekken. Dit zou kunnen leiden tot meer inkomsten waardoor we ook meer geld verdienen om ruimte te betalen.”
- “Zet z.s.m. in op zonnepanelen én maak z.s.m. een plan met Stedin voor slimme meters in elk pand. De wachttijd loopt anders, per definitie, alleen maar op; dat bedrijf kan niet anders dan “toekomstgericht werken met afspraken.”
- “Meer helderheid over energieverbruik en kosten per atelier, zodat je persoonlijk kunt weten hoe je kunt besparen.”
Over het huurbeleid:
- “Huurders die niet meer actief werkzaam zijn in de culturele sector de huur op te zeggen.”
- “Mensen die jarenlang hun atelier aanhouden en er vrijwel nooit zijn belemmeren doorstroming en dragen niet bij aan de gemeenschap. Dilemma hoe dit aan te pakken.”
- “Strenger screenen aan de voorkant op nieuwe huurders en handhaven op gedragsregels.”
- “Als er iets gedaan wordt aan jarenlang ongebruikte ateliers, daardoor lopen we energie mis. En het is niet inspirerend.”
Over de gemeenschap
- “Goede communicatie, uitstraling achterstallige panden verbeteren, Kunstenaars verdienen promotie.”
- “Iets opzetten om te bemiddelen bij verschillende zaken: klushulp, opruimen/ reorganiseren werk”
- “nadenken/ overleggen over verbeteren van de chemie in het pand. Op zich is het prima dat iedereen heel erg op zichzelf is. Het zou zoveel fijner zijn als er meer kruisbestuiving kan plaatsvinden.”
- “Schonere gemeenschappelijke ruimtes (halfjaarlijkse grote schoonmaak bijv), veilige buitenruimte, betere isolatie.”
- “Leeftijd/levensfase zou een rol kunnen spelen in communityvorming en behoefte daaraan. Het zou goed zijn om daar meer onderzoek naar te doen.”
- “Als SKAR ons informeert over nieuwe huurders (of beter: kandidaten), kunnen wij hun rondleiden en informeren over alle details van het gebouw: techniek, alarm, lift, parkeren, geluidsoverlast. Nu veroorzaken nieuwe huurders langdurig problemen door onwetendheid.”
- “Het moet niet gezellig worden; ik kom er om te werken. Ik vind wél dat de acceptatie in de straat dan wel wijk, deze gemeenschap/community, nodig is. Vooral daarom doe ik mee aan het (Groot) Atelier-weekeinde.”
Over het imago
- “Ik vind dat er te veel geklaagd wordt. Oke, dingen moeten/kunnen betere, maar de betaalbare prijs compenseert dat.”
- “Sinds het negatieve artikel is de reputatie naar mijn mening wel geschaad, daarnaast staat SKAR nog steeds bekend voor veel en betaalbare ruimtes voor creatieven in mijn beleving.”
Wat zou fijn zijn?
- “Een plek waar ik grote monumentale werken kan maken en die makkelijk bereikbaar is, Waar meerdere gelijkgestemden zijn en ruimte voor gezamenlijke projecten. Ook ruimte voor exposities waar we belangstellenden kunnen verwelkomen.”
- “Een permanente ruimte van zo’n 35-40 m2 in een pand waar je collegialiteit en een goede werksfeer ervaart.”
- “Mijn ideaal is een gecombineerde woon/werksituatie.”
- “In de winter warm genoeg en in de zomer koel genoeg door slimme toepassingen, die vooral betaalbaar zijn en kosten drukken.”
- “Meer inzicht in de servicekosten (en waar deze uit bestaan).”
- “Een systeem waarbij jonge huurders oudere huurders helpen met de overgang naar de laatste fase van het kunstenaarschap (bijv. helpen met overgang van atelier naar een berging, spullen uitzoeken/opruimen, etc.).”
En verder:
- “De ruimte die ik heb sluit met het de grootte, het daglicht en met de sfeer perfect aan bij wat ik nodig heb om goed te kunnen werken.”
- “SKAR knokt voor de creatieve gemeenschap in Rotterdam en voor betaalbare huren.”
- “Is alleen onzeker hoe duur elke keer wordt. Het blijft stijgen in een angstig jagend manier nu jaren lang en blijkt dit gaat niet stoppen.”
- “Er wordt veel geklaagd over SKAR, dat is jammer en niet altijd nodig, ook wel begrijpelijk want er gaat weleens iets mis. Kunstenaars staan veelal onder financieel druk, voelen zich dan niet gehoord.”
Conclusies
Algemeen
SKAR biedt een aantal belangrijke voordelen. Naast betaalbaarheid en zekerheid is dat ook de locatie van de panden. Dat is een belangrijke aanwijzing voor nieuwe plekken. SKAR wordt gewaardeerd, maar er is ruimte om twijfel en kritiek te verminderen.
Sterke punten
◦ Betaalbaarheid, goede ligging en zekerheid zijn de belangrijkste redenen om te huren.
◦ De meeste huurders kunnen goed werken in hun atelier; locatie en geschiktheid scoren positief.
◦ Men is veelal tevreden over de eigen werkruimte. Wat goed zou zijn is als we hier op doorvragen: wat maakt een werkruimte goed?
Verbeterpunten
1: Op communicatie valt wat te verbeteren. Niet zozeer in de toon – die wordt overwegend neutraal of positief beoordeeld -, maar wel in de helderheid van wat er gemeld wordt. De communicatie mag duidelijker.
De bereikbaarheid en klantvriendelijkheid van SKAR-werknemers is voldoende, maar daar is nog ruimte voor verbetering. Op de meeste vragen wordt snel antwoord gegeven, maar het percentage dat langer dan een week moet wachten is nog hoog. Daarnaast is de opvolging niet altijd helder; meer dan 30% geeft aan niet voldoende op de hoogte gehouden te worden over de afwikkeling van de vraag.
Hierover geven de huurders een aantal suggesties. Hoog aangeschreven staat het hebben van een vaste contactpersoon.
2: Een derde is tevreden over staat en opvolging van onderhoud. Een derde niet – en dat percentage moet lager worden. Daar komt bij dat bij voor veel huurders de opvolging niet altijd duidelijk is. Dat heeft weer te maken met communicatie.
3: Voor de helft van de huurders is meer duidelijkheid over servicekosten prioriteit. Daar komt bij dat stijgende huren leiden tot zorgen en frustratie. Respondenten raden SKAR aan om hier aandacht aan te besteden.
Aandachtspunten
1.Community & samenwerking
◦ Minder dan 30% ervaart een actieve gemeenschap.
◦ Een derde wil zich inzetten voor community. Datzelfde percentage vraagt SKAR om daarbij te ondersteunen. Bijna de helft ziet geen noodzaak voor extra gemeenschappelijke ruimtes.
2.Verduurzaming
◦ Grote betrokkenheid bij energievraagstukken; 45% wil meebetalen aan verduurzaming, maar binnen duidelijke financiële grenzen.
Aanbevelingen
1.Verbeter onderhoud en transparantie
◦ Laat zien wat je wel en niet doet in onderhoud.
◦ Vertel duidelijker wat huurders kunnen verwachten.
◦ Los onderhoudsvraagstukken sneller op.
2.investeer in communicatie
◦ Heldere kanalen, vaste responstijden en betrokken toon richting huurders.
◦ Proactief informeren over storingen, onderhoud en nieuwe huurders.
◦ Wees helder over wat huurders van SKAR mogen verwachten en andersom.
3. samenwerken met huurders
◦ De ingeslagen weg van co-creatie van energieplannen moet doorgaan. Geef vooral inzicht in kosten en baten; duidelijke keuzes en communicatie.
◦ Ondersteunen van vrijwillige initiatieven, zonder verplichting voor alle huurders.
◦ Mogelijke rol voor SKAR in faciliteren van ontmoetingen, maar niet als doel op zich